Het liefdesspel dat een machtsspel werd

We bevinden ons in het Londen van de jaren ‘50, in de haute couture van het naoorlogse Engeland. De gereserveerde, zelfgenoegzame en ietwat macho-achtige kleermaker Reynolds Woodcock leidt een leven gevuld met regels en regelmaat, zowel in zijn dagelijkse leven als in de liefde. Als eeuwige vrijgezel - de vloek van het maken van trouwjurken - belandt hij in een vast patroon bij elke verliefdheid. Hij vraagt een vrouw op date, maakt haar op die eerste date een jurk en nog voordat de jurk een paar maanden later af is, is hij de vrouw al beu en kan het spel opnieuw beginnen.

Maar daar komt Alma. Een vrouw die begint als simpele serveerster in een restaurant (de Almamopjes laat ik over aan de fantasie van de Leuvense student) blijkt uiteindelijk een orkaan die het leven van Reynolds soms letterlijk omver blaast. Ze draait het spel van Reynolds om en overmeestert hem op zijn eigen terrein.

Het arrogante machtsspel

Is dit dan een romantische film? Daar kunnen we vol overtuiging negatief op antwoorden. Wil je een romance zien, ga dan naar Call Me By Your Name. Om het met de woorden van De Morgen te zeggen: 'wat begint als een simpel liefdesverhaal, mondt uit in een diepe analyse van het ego' - zowel het mannelijke als het vrouwelijke. Dit is een verhaal vol passie, liefde en bijgeloof, maar bovenal ook arrogantie en machtsspelletjes. Hoe een man liefdesspelletjes speelt met telkens opnieuw hetzelfde stramien: date, jurk, seks, repeat. Hoe een vrouw die man wil bekeren. Hoe een man die vrouw aan een leiband wil houden en hoe die vrouw die leiband keer op keer weet door te bijten. En hoe een vrouw uiteindelijk haar eigen macht gebruikt om die man aan de leiband te krijgen - en te houden.

Maar Phantom Thread speelt met meer dan enkel de liefde tussen twee mensen. De film speelt met bijgeloof, gaande van spoken tot huwelijksvloeken, maar ook met de scheiding van klassen, waar Alma precies tussenin valt. Maar het speelt vooral met een relatie in drie richtingen: hoe een man zo onbekwaam is in de liefde dat hij zijn zus liever ziet dan zijn laatste nieuwe romance en hoe die zus elke nieuwe romance de grond probeert in te boren - wederom met het arrogante machtsbesef als drijvende kracht.

Paul Thomas Anderson levert met deze film een intrigerend verhaal over het ego van de mens en het verlangen naar macht, ook in de liefde. Van Alma’s omineuze narratie die de film vanaf de eerste seconde een sinister gevoel geeft tot de interessante cinematografie - Phantom Thread is duidelijk een schouwspel van geniale regie. Zelfs de anachronistische dialoog is compleet zijn eigen ding. ‘No one gives a tinker's fucking curse about Mrs. Vaughn's satisfaction!’ is niet meteen het soort taalgebruik dat je verwacht in de Britse hogere klasse van de jaren '50, maar op een of andere manier is het net dat ondeugende kantje dat deze film nog een extra dimensie geeft.

Een afscheid met klasse

Maar het grootste ondeugende kantje komt misschien wel van de twee hoofdrolspelers - Daniel Day-Lewis en Vicky Krieps. Lewis speelt in zijn afscheid van de silver screen misschien wel zijn beste rol ooit, vol met schalkse grijnsjes en blikken die het intelligente spel van Reynolds des te meer overbrengen. Het is moeilijk om daar als actrice tegenover te staan, zeker als je zo onbekend bent als de Luxemburgse Krieps. Maar van die ervaringskloof was er amper iets te merken. Krieps stond haar mannetje perfect en speelde met diezelfde ondeugendheid een perfecte tegenhanger. Het feit dat ze niet eens is genomineerd voor een Oscar, Golden Globe of zelfs BAFTA is beyond comprehension.

De perfectie van deze film kunnen we echter niet enkel danken aan de schrijver/regisseur en de klasse van de acteurs. Ook de muziek van Jonny Greenwood was fenomenaal. De openingsstukken, die rechtstreeks uit de romantiek gegrepen zijn, worden progressief donkerder en donkerder en begeleiden het verhaal zonder moeite. Op bepaalde momenten wordt de muziek - en daarmee ook de film - zo donker dat Greenwood zelfs afstapt van het zuiver klassieke en een solo van een hobo op het publiek afstuurt. Intelligent en passend. Meer heb je niet nodig om een fantastische filmscore te verkrijgen.

Beste kostuums, beste muziek, beste regie, beste actrice in een bijrol, beste acteur en beste film. Met zes oscarnominaties is Phantom Thread een van de grote kanshebbers op de 90e Academy Awards. Volledig terecht, als je het ons vraagt. Het is voor films als deze dat we soms overwegen een sterrenscore in te voeren. Simpelweg om dan die volle vijf sterren toe te kennen.