recensie> CulTip in quarantaine
Filmavonden met de redactie
Tijd teveel tijdens corona? Goed nieuws! De Veto-redactie selecteert een double bill-filmtip: dat zijn twee films voor de prijs van één, voor een gezellige avond voor de buis.
Twee x Lee met Margot
De nieuwste en de klassieker: Spike Lee brengt racisme en activisme in al haar schakeringen, met humor, spanning, grimmige taferelen en hoop.
BlacKkKlansman (Spike Lee)
Een zwarte en een Joodse politie-agent infiltreren in een lokale afdeling van de Ku Klux Klan. Het lijkt het begin van een mop te zijn, maar het verhaal verteld in Spike Lee’s BlacKkKlansman is grotendeels waargebeurd. Ron Stallworth slaagde er in de jaren 70 in zich negen maanden lang voor te doen als witte racist, en werd uiteindelijk de leider van de Colorado Springs afdeling van de terroristische organisatie.
BlacKkKlansman is een entertainende komedische actiefilm, een kritische ode aan blaxploitation, met een lekker ritme en sterk acteerwerk. Maar het is ook een commentaar op de macht van film en media, en waar die macht geconcentreerd zit. De film begint met een shot uit Gone With the Wind: Scarlett O’Hara die door lijken en lijken aan burgeroorlogslachtoffers waadt. En eindigt later met beelden van het neofascistische protest in Charlottesville, en hoe de president daarover spreekt. Een grimme boodschap die onmogelijk sterker gebracht kon worden, maar tegelijkertijd een hoopvol opeisen van macht, in en door deze film.
Do the Right Thing (Spike Lee)
Do the Right Thing brengt racisme en activisme in al haar schakeringen, zonder maar een seconde de pretentie te koesteren het antwoord in pacht te hebben. Een broeiend hete dag in het Brooklyn van de jaren 70. Mookie werkt voor de Italiaans-Amerikaanse pizzeria-uitbater Sal. Wanneer een vriend zijn baas bekritiseert omdat er geen foto’s van zwarte mensen op zijn Wall of Fame hangen, wordt een kluwen aan raciale spanningen zichtbaar.
Deze film heeft veel weg van een theaterstuk, een klassieke tragedie. De personages zijn doorheen de film nooit meer dan dat: personages. Eeuwig balancerend op de grens tussen realisme en anti-realisme, laat Lee zijn acteurs geen mensen worden. Enkel passieve ontvangers van een noodlot, zonder daar zelf schuld aan te hebben. De titel van dit meesterwerk is pijnlijk ironisch.
Met Ana naar Zuid-Korea
Als je dan toch opgesloten zit in je eigen huis, is het een goed idee om van daaruit de wereld te verkennen. Zuid-Korea is een land om als filmliefhebber eens te stranden.
Stoker (Park Chan Wook)
Stoker van Park Chan Wook gaat net als zijn bekendere The Handmaiden uit van perspectiefwisselingen en katapulteert erotische horror tot cultgenre. Mia Wasikowska speelt met een briljante en bedrieglijke naïviteit de wrede India, die haar vader is verloren. Als een nonkel waarvan ze niet wist dat ze die had plots opduikt wordt de rouw van moeder en dochter ruwweg doorbroken. Orgasmes veroorzaakt door beelden van een nek die gebroken wordt en van de harmonie van een pianoduet tillen erotiek uit hun Hollywoodharnas. Zeker ook de moeite door de bijzondere chemie tussen Mia Wasikowska en de manipulatieve ‘Uncle Charlie’, gespeeld door Matthew Goode. Een jaloerse Nicole Kidman maakt de driehoek compleet.
Nobody’s Daughter Haewon (Hong Sang-Soo)
Nobody’s Daughter Haewon van Hong Sang-Soo verkent als ongeveer al zijn films de premisse van een onmogelijke verliefdheid gemengd met alcohol, depressie en veel awkward stiltes. De film is om verschillende redenen onvergetelijk: van de zevende symfonie van Beethoven met de slechte kwaliteit van een casetterecorder als soundtrack tot de doelloze wandelingen van de twee hoofdpersonages, die nooit echt bij elkaar komen. Behalve ingehouden liefdesverdriet en dronkenschap gebeurt eigenlijk bitter weinig, maar voor gevoelige zielen is deze film een over het hoofd gezien pareltje.
Arne in zwart-wit
Om in het thema van door angst bestierde tijden te blijven, kies ik voor twee zwart-witfilms die draaien rond de Koude Oorlog, maar er geheel uiteenlopend mee omspringen.
Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb (Stanley Kubrick)
De film uit 1964 is gebaseerd op de roman Red Alert, maar Kubrick besloot (wijselijk) om de ernstige toon van het boek links te laten liggen en van zijn film een satire te maken, doorspekt met zwarte humor, verholen kritiek en crimineel goede personages - 'Mein Führer… I can walk!'. Zonder meer een van mijn meest favoriete films die ik jaarlijks herbekeken móét hebben.
Cold War (Paweł Pawlikowski)
Cold War (2018) van Pawlikowski speelt zich af in het Polen van na WOII. Muziekleider Wiktor en Zula, een van de zangeressen uit het door de staat gesponsorde volksmuziekensemble dat hij leidt, worden hartstochtelijk verliefd op elkaar. Nadat Poolse bureaucraten het ensemble urgeren om pro-communistische en -stalinistische propaganda in hun uitvoeringen op te nemen, komt hun relatie onder hevige druk te staan. Wondermooie cinema waarin onderhuidse spanning en verboden liefde een fatalistische dans aangaan.
Cijferen met Benno
Een avond in het teken van cijfers, maar die toch je hoofd niet zullen doen tollen. Beide verhalen van de avond zijn gebaseerd op waargebeurde feiten.
Moneyball (Bennett Miller)
Beginnen doen we met het sportdrama Moneyball. Brad Pitt moet een baseballteam naar de glorie zien te wijzen met een beperkt budget. Daarvoor gebruikt hij een computermodel om het beste uit zijn spelers te krijgen. Een ijzersterke Brad Pitt en Jonah Hill, die er een van zijn eerste dramatische rollen speelt, zwieren de film vooruit. Intens, emotioneel en beklijvend. Mijn persoonlijke favoriete sportdrama, en een kennis van baseball is absoluut niet vereist (ik snap zelf nog altijd niet wat een inning is).
The Big Short (Adam McKay)
De tweede film van de avond, The Big Short, is een stuk lichtvoetiger, maar maakt daarom niet minder emoties los. Een sterrencast van Steve Carell, Ryan Gosling, Christian Bale en opnieuw Brad Pitt ontdekken net voor de huizencrisis van 2008 dat alles in het honderd gaat lopen. De film is een zoektocht naar ijdele hoop in een labyrint van financiële corruptie en bedrog. Een zwaar onderwerp, maar de film weet alles op een lichtvoetige manier uit te leggen zonder zichzelf te verliezen. En Margot Robbie zit in bad om een paar financiële termen uit te leggen. Wat wil je meer?
Balie-bingen met Mathilde
Strijden tegen Groot Onrecht: een documentaire over een fenomenale vrouw in de rechten, en een guilty pleasure om af te sluiten.
RBG (Betsy West en Julie Cohen)
RBG (2018) is de documentaire over de 87-jarige Supreme Justice, Ruth Bader Ginsburg. Zij is op hoge leeftijd een idool en voorbeeld geworden voor veel jongeren, onder andere door haar scherpe dissenting opinions. De fragiel ogende RBG voert een jarenlange strijd tegen genderdiscriminatie. Als intelligente pas afgestudeerde vrouw heeft ze ook zelf moeten vechten voor een interessante job - vrouwen waren niet erg gewild in de juridische wereld. Toch is ze erin geslaagd rechter te worden in het hoogste rechtscollege van de VS. Haar verhaal en de documentaire stralen veel energie uit. En niet alleen mentaal, ook haar bewonderenswaardige workout wordt in beeld gebracht. Ik hoop dat ik nog even goed kan planken als zij wanneer ik bejaard ben.
Legally Blonde (Robert Luketic)
Wie na het kijken de neiging kan bedwingen intensief te gaan planken of het huis uit te rennen om te gaan strijden tegen een of ander Groot Onrecht, raad ik Legally Blonde (2001) aan. Een ontspannende en grappige guilty pleasure waarin Elle Woods, gespeeld door de fantastische Reese Witherspoon, zich een weg baant richting Harvard, 'what like it's hard?'
Pieter goes queer
Beide films zijn voor wat mij betreft een uitzonderlijke toevoeging aan de LGBTQIA+-filmgeschiedenis.
Holding the Man (Neil Armfield)
Deze film leert de kijker volgens mij het best van alle gay romances die ik al gezien heb wat het is om 'anders' te zijn. En met anders bedoel ik 'queer'. De film speelt zich af in het oerconservatieve Australië van de jaren '70 en '80, hoogdagen voor het AIDS-virus. Acteurs Craig Stott (queer) en Ryan Corr (straight) leven ook naast de scène als koppel. Een kunstmatige ingreep zou je denken, maar gewoon al eens inbeelden dat ieder mens in wezen ook deel is van een seksualiteitsspectrum doet wonderen. De verhaallijn - een coming of age drama over liefde sinds high school en een strijd tegen HIV besmetting - is mooi, maar ondergeschikt aan de verbluffende manier waarop John (Stott) en Timothy (Corr) gewoon in alles een doodnormaal koppel uitademen: in de verliefdheid, dan weer in hun ruzies.
120 Battements par minute (Robin Campillo)
120 Battements par minutes werkt hetzelfde. De verhaallijn - de strijd tegen de conservatieve, ditmaal Franse samenleving, voor de aanvaarding van homoseksualiteit en het dragen van condooms - is opnieuw sterk. Maar vooral de inzage in de persoonlijk strijd waarmee de verschillende queer personages worstelen, bij het ontluiken van een prille gelijkgezinde LGBTQIA+ gemeenschap waarin ze hun weg moeten zoeken, kaapt voor mij de hoofdprijs weg. Nahuel Perez Biscayart, het hoofdpersonage, is mateloos complex en toch koppig primitief. Voor mij echt een ontdekking als acteur.