Essay: de onderrepresentatie van minderheden in Hollywood

Disobedience, Ammonite, Moonlight, Dallas Buyers Club - dit zijn enkele films uit de voorbije jaren waarin cis heteroseksuele acteurs en actrices LGBTQ-rollen vertolken in de hoofdrol. In Ammonite wordt dit gedaan door Saoirse Ronan en Kate Winslet, in Disobedience door Rachel Weisz en Rachel McAdams, en in Moonlight speelt de heteroseksuele Trevante Rhodes de homoseksuele Chiron.

Maar de vraag die vaker en vaker opduikt in recente jaren: is deze manier van vertolking wel nog ethisch verantwoord, vooral gelet op hoeveel LGBTQ-acteurs er momenteel actief zijn in de massamedia?

Te weinig rollen & te weinig acteurs

Tot in de jaren 1980 gaf Hollywood een heel beperkte representatie aan diversiteit weer, wat ervoor zorgde dat minderheden weinig of geen herkenning hadden. Wanneer er een niet-wit personage voorkwam in de film, slaagde de filmindustrie er niet in om die op een correcte manier weer te geven. In cartoonfilm Dumbo bijvoorbeeld, spreken de zwarte raven Afro-Amerikaanse slang, en in Breakfast at Tiffany’s speelt Mickey Rooney de WOII propaganda-versie van een Japanner.

In de laatste 30 jaar merken we echter dat de maatschappij zich meer bewust is van de misrepresentatie van minderheden. Toch blijft het voor de filmindustrie, vooral bij grote studio's, moeilijk om minderheden voldoende en op correcte manier af te beelden. Een voorbeeld is de vertolking van een Chinees-Hawaiiaanse vrouw door Emma Stone in de film Aloha.

Volgens een onderzoek van GLAAD, een Amerikaanse NGO die zich bezig houdt met representatieproblemen in de media, kwamen LGBTQ-personages in 2019 in slechts 18,6% van de algemene filmreleases voor. Dit zijn er 22 van de 118 films, waar onder meer de eerder vernoemde titels tot behoren. Zo zijn het de blockbusters, voor het grote publiek betemd, die nog sterk tekort komen aan een volwaardige repesentatie van de LGBT-community. Daarnaast valt het op dat het vooral heteroseksuele acteurs en actrices zijn die deze rollen spelen, maar die gegevens werden niet in de studie opgenomen.

Televisie doet het beter

Wanneer we echter kijken naar tv-series, wordt onze hoop op verbetering hersteld. Zo'n 9,1% van de terugkerende personages uit Amerikaanse series in 2020 waren LGTBQ-personen. Daaronder vallen ook unieke series, waarbij meerdere hoofdpersonages tot de LGBTQ-gemeenschap behoren.

Voorbeelden hiervan zijn series zoals Sense8, Orange is the New Black, Brooklyn Nine-Nine en zelfs superhelden-series zoals Supergirl met Nia Nal, alias the Dreamer, die onlangs ook de oversteek heeft gemaakt naar de stripboeken. In de series duiken homoseksuele, biseksuele en trans personen op.

Deze series toonden een prachtige representatie van de LGBTQ-community en kenden een wereldwijd succes. Waarom nemen de grote studio's dan geen voorbeeld aan de kleinere? Het antwoord op deze vraag is verscholen in de wortels van het door en door wit Hollywood, die tot op de dag van vandaag wordt gedomineerd door de male gaze.

Angst voor de rankings

Uit de resultaten van een onderzoek, uitgevoerd door Amerikaanse vakbond SAGAFTRA in september 2013 blijkt dat 53% van de ondervraagden geloofden dat regisseurs en producenten vooroordelen hadden ten opzichte van LGBTQ-acteurs. Bovendien was 45% ervan overtuigd dat marketing managers dachten dat LGBTQ-acteurs minder makkelijk te verkopen waren dan hun heteroseksuele collega's, zelfs voor de voorstelling van heteroseksuele rollen.

Dit is interessant aangezien datzelfde onderzoek duidelijk aangeeft dat er een redelijk aantal LGBTQ-mensen werkzaam is in Hollywood en dat het lijkt alsof uitkomen als bi, lesbisch of homo geen impact heeft op het aantal rollen dat je krijgt. Dan blijft de vraag waarom heteroacteurs die rollen zo vaak opnemen.

Dit stigma rond LGBTQ-acteurs toont zich in alle facetten van de filmindustrie, zelfs na de casting van de acteurs. Bruce E. Drushel ontdekte in 2019 tijdens een onderzoek naar populaire films bij minderheidsjongeren - iets wat vaak noodzakelijk wordt gezien als een deel van hun ontwikkeling - dat 82% van de films die aangeraden worden aan die jongeren uiteindelijk als unrated of r-rated zijn uitgekomen, twee ratings die een doodstraf betekenen voor Amerikaanse films.

Studio's lijken minder zin te hebben om films uit te brengen met LGBTQ-personages omdat ze bang zijn om een gelijkaardige ranking te krijgen. Een voorbeeld is But I'm A Cheerleader, een romantische komedie over een meisje in een re-educatie kamp. Deze film, zonder naakt, bloed of seks heeft uiteindelijk toch een r-rating gekregen van de MPPA, de tweede hoogste rating die je kon krijgen – en dat met het feit dat er een stuk van de film werd weggesneden.

Dus, een deel van het probleem is duidelijk, studio’s zijn bang om LGBTQ+ mensen te tonen in hun films omdat ze bang zijn van strengere kritiek vanuit de MPAA en gelijkaardige studio's. Maar is hun vrees wel gerechtvaardigd?

Censureren om te paaien

In 2019 onderzocht Wayne W. Wilkinson de censuur op LGBTQ-personages in films voor tieners, waaruit bleek dat conservatieve kijkers dit steunden. Een ander onderzoek in Groot-Brittannië toonde vorig jaar dat slechts de helft van de ondervraagde personen het idee van een homoseksuele prinses kon accepteren.

Daarnaast hebben we ook het probleem van de box office. China is sinds de jaren 90 een van de grootste filmmarkten en vindt LGBTQ personen op het grote scherm niet aanvaardbaar. Veel critici van Disney hebben opnieuw en opnieuw aangegeven hoe de Muis buigt voor de Draak en uiteindelijk de kleine stukjes representatie die ze hebben in hun films keer op keer wegsnijdt.

Dit kunnen we illustreren aan de hand van de animatiefilm Frozen 2. Na groot succes van de eerste film, wilden de fans niets liever dan een vriendinnetje voor de koningin van Arendell zien verschijnen in de tweede. Ondanks dat de filmindustrie zich ervan bewust was dat het hoofdpersonage Elsa werd gezien als queer icoon, hebben ze de kans toch laten liggen om hier wat mee te doen. Het gevolg is dat Frozen 2 een van de populairste animatiefilms ooit in China wordt en daar een mooie 122 miljoen dollar binnenhaalt.

Complex samenspel

En uiteindelijk is er de geschiedenis van Disney zelf, die tot onlangs niet echt voorstander was van LGBTQ+ (of in het algemeen minderheids-)representatie. En ondanks hun beste voornemens tegenover shareholders en minderheidsgroepen lijkt het alsof Disney toch niet echt moeite wil doen voor de minderheidsgroepen buiten lip-service.

Een voorbeeld daarvan kwam pas vorig maand toen Disney Blue Sky studios sloot, de animatiedivisie van het momenteel dode Fox Studios. De film waar ze aan bezig waren, Nimona, zou twee homoseksuele protagonisten hebben – naast een non-genderconformerend hoofdpersonage - en het lijkt niet echt dat ze van plan zijn om die film over te brengen naar een van hun andere divisies.

Is het uiteindelijk de fout van Hollywood dat er zo weinig LGBTQ+ acteurs in Hollywoodfilms (en media) verschijnen? Dat blijft een moeilijke vraag, omdat het moeilijk blijkt om een film met LGBTQ-personages er door te krijgen op het grote scherm. De vraag of er al genoeg LGBTQ-personages verschijnen in grote films, is gemakkelijker. Het antwoord daarop is duidelijk nee, omdat mensen daar nog blijkbaar niet echt klaar voor zijn.

Er is duidelijk systematische verandering nodig – maar de vraag is: willen grote studio’s dat wel?