Eens Dichter Bij ... Assita Kanko

Invictus

Out of the night that covers me,
Black as the pit from pole to pole,
I thank whatever gods may be
For my unconquerable soul.
In the fell clutch of circumstance
I have not winced nor cried aloud.
Under the bludgeonings of chance
My head is bloody, but unbowed.
Beyond this place of wrath and tears
Looms but the Horror of the shade,
And yet the menace of the years
Finds, and shall find me, unafraid.
It matters not how strait the gate,
How charged with punishments the scroll,
I am the master of my fate:
I am the captain of my soul.

William Ernest Henley

Assita Kanko, schrijfster en volbloed mensenrechtenactiviste, groeide op in Burkina Faso ten tijde van Nelson Mandela’s gevangenschap op Robbeneiland. In elke school, op elk bord, stond de boodschap 'FREE MANDELA' geschreven. Een boodschap die er overigens, eens geschreven, altijd bleef staan: niemand zou hem durven wegvegen.

Tegen die achtergrond van apartheid en immens respect voor de man die er tegenin ging, leerde Kanko het gedicht 'Invictus' door William Ernest Henley kennen. Niet enkel Mandela trok zich in zijn donkerste dagen op aan deze regels, ook Kanko laat zich erdoor inspireren. 'Vooral de laatste twee verzen benemen mij de adem. Zovele mensen worden onderdrukt, verliezen de macht over hun eigen leven aan anderen en zien hun toekomst door hun vingers glippen. Het is zo moeilijk om in zo’n situatie ‘nee’ te zeggen, om op te komen voor waar we in geloven en af en toe zelfs om vast te blijven houden aan ons zelfrespect. Die twee laatste verzen kunnen ons daarbij helpen, en daarom vind ik ze zo krachtig.'

Dit gedicht vormt zeker niet enkel een steunpunt in de strijd tegen racisme of misogynie, maar draagt een universele waarde in zich mee. Een houvast voor ieder die op een zekere manier onderdrukt wordt. Voor Kanko gaat het gedicht over je lot in eigen handen nemen. 'Daar is het nooit te laat voor. Soms hebben we wat hulp nodig van andere mensen, maar iedereen is met het recht en de kracht geboren om zijn eigen leven te bepalen.'

Een andere favoriete regel is: My head is bloody, but unbowed. Hieruit spreekt de enorme kracht van de ik-figuur, vindt Kanko. Wat er ook gebeurt, hij zal zijn hoofd niet laten zakken. Hij behoudt boven alles zijn eigenwaarde. 'Dat is zo belangrijk: ondanks alles, fier op uzelf blijven.'