Dubbel geboekt: Pieterjan Schepens en Suzanne Roes

Pieterjan Schepens (Hoofdredacteur Schamper, het studentenblad aan de UGent)
Young Stalin – Simon Sebag Montefiori

‘Het was niet eenvoudig om een impactvol boek te kiezen omdat ik het type ben dat om de zoveel tijd verandert van keuze, maar ik ben even gaan nadenken en heb toch een boek gevonden dat ik mensen kan aanraden.’ Dat boek is uiteindelijk Young Stalin van Simon Sebag Montefiori geworden. ‘Als historicus van opleiding is dit boek interessant op verschillende vlakken voor mij.’ Het boek is een biografie tot aan de Russische revolutie in 1917 en verhaalt de jonge levensjaren van Stalin.

‘Het boek is fantastisch geschreven, maar is ook qua onderwerp ontzettend interessant, want Stalin had een ontzettend interessant leven. Het is ook gebaseerd op allerlei bronnenmateriaal dat daarvoor amper gekend was omdat dat allemaal verstopt was in archieven in de Sovjet waar niemand aankon, dus het is allemaal vrij vernieuwend.’ Dat bronnenmateriaal levert een ideale geschiedschrijving op, volgens Schepens, zowel op vlak van anekdotiek als in inzichten in grotere trends. Toch raakte het boek hem ook op een andere manier.

‘Het was zeer gemakkelijk – en nu begeef ik mij natuurlijk wat op glad ijs – om een fascinatie of bijna sympathie te vinden voor de figuur van Stalin in die periode. Simpelweg omdat hij over bepaalde eigenschappen beschikte: intelligentie, competentie, humor. Dan waren er ook nog bepaalde tragische gebeurtenissen in zijn leven. Als je dergelijke dingen toepast op een personage in een film, krijg je slechterik waar iedereen sympathie voor heeft. Ik vond het fascinerend dat als je dat in een geschiedenisboek doet – zelfs als dat zeer gebalanceerd is uitgewerkt – je exact hetzelfde effect krijgt.’

‘Je weet ook perfect dat Stalin een van de grootste massamoordenaars is die ooit heeft rondgelopen, maar je ziet de psychologische mechanismen die eigen zijn aan ieder mens en hoe gemakkelijk je in die val kan trappen.’ Ook in het huidige klimaat blijft het boek actueel. ‘Het is een beetje bon ton om dat in Trump-tijden te zeggen, maar het is iets dat je wel doet nadenken. Als je een goed narratief onder een persoon legt, kan dat een grote impact hebben op de manier waarop je gepercipieerd wordt en ervoor zorgen dat een groot deel van de ethiek gevoelsmatig eigenlijk een beetje aan de kant geschoven wordt.’

Suzanne Roes (Hoofdredacteur dwars, het studentenblad aan de UAntwerpen)
Harry Potter and the Methods of Rationality - Eliezer Yudkowsky

Roes gooit het over een volledig andere boeg voor haar boek. Met Harry Potter and the method of rationality kiest zij voor een 1600 pagina's tellende fan fiction. ‘Mijn beste vriend heeft me drie jaar lang lopen pushen om dat te lezen, waarbij ik in eerste instantie lang ‘ja’ zei, maar ‘nee’ deed. In eerste instantie dacht ik dat fan fiction niet mijn ding was, en Harry Potter eigenlijk ook niet – al heb ik alle boeken wel al een keertje gelezen.’

Toen ze uiteindelijk echter begon te lezen, was ze heel snel hooked. ‘Ik ben toen die zestienhonderd pagina’s in een paar weken doorgeraakt.’ Wie bij het horen van fan fiction meteen aan Fifty Shades of Grey denkt, komt in dit geval bedrogen uit. ‘Het boek is een goede fictie en tegelijk een handboek voor alle denkfouten en valkuilen die de mens in zich heeft. Het is superleuk om te lezen en heel herkenbaar in de fouten die de personages maken en proberen te ontwijken. Het is ook aangenaam om hele bekende personages te hebben waar dan een extra aspect aan toegevoegd wordt.’

In dit geval is Harry niet enkel moedig, maar ook absurd slim. Tante Petunia is immers niet getrouwd met Dirk Duffeling, maar met een Oxford-professor die onze gelittekende held voorziet van thuisonderwijs. ‘Daardoor komt Harry ook in het huis van Ravenklauw terecht, en verandert het hele verhaal ook.’ De lezer moet ook geen slappe kost verwachten, want met die 1600 pagina’s beslaat Yudkowsky enkel het eerste Zweinsteinjaar van Harry, dat veel uitgebreider en ruimer aan bod komt – met onder andere een veel grotere kijk op het politieke systeem van de magische wereld.

Wiens interesse aangewakkerd is om Harry Potter and the Method of Rationality te lezen, heeft trouwens geluk want het hele verhaal is online gratis te lezen/downloaden op www.HPMOR.com!