Dramastudenten en Cie Tartaren samen op het podium

Wanneer we een kijkje nemen tijdens de eerste doorloop van Heldendaden, valt de erg aparte combinatie van acteurs meteen op. De uitbundige dramastudenten dartelen vrolijk tussen de relatief oude garde Tartaren. Die staan hier en daar nog wat onwennig hun tekst te herhalen.

De diverse bende lijkt het in elk geval wel al verbazend goed met elkaar te kunnen vinden. Compagnie Tartaren is een sociaal-artistiek geïnspireerd gezelschap, dat met spelers uit eerder kwetsbare situaties werkt. De kwart Leuvenaars binnen de ring die in armoede leven komen zo een stuk dichter bij hun medespelers, de derdebachelorstudenten van LUCA Drama en bij het publiek. Voor Heldendaden werd telkens één student gekoppeld aan één Tartaar. De duo’s werkten een korte scène uit van tien minuten, geïnspireerd op een heldendaad.

“Dat kan iets heel kleins zijn,” vertelt Tartaar Leo Sant Angelo. “Je hoeft niet de grote held uit te hangen op televisie om een heldendaad te verrichten. Het is veel belangrijker dat je inzet op kleine dingen, zoals met de fiets rijden of vegetariër zijn. Die hebben meer impact op onze wereld.”

Het was niet eenvoudig een echte cocreatie tussen de twee uiteenlopende groepen tot stand te brengen,legt regisseur Wim Oris uit: “De spelers moesten in de eerste plaats nieuwsgierig worden naar elkaar en op verkenning durven gaan in elkaars fascinaties.”

Daarom stuurde hij - samen met co-regisseur Sara Vertongen - de studenten en hun Tartaren, als voorbereiding op het maakproces, al in oktober samen op pad. “We gingen gezamenlijk naar enkele culturele activiteiten,” vertelt student Sarah Van der Aa. “Zo dompelden we de Tartaren onder in de wereld van de LUCA’s. Maar we zijn bijvoorbeeld ook gaan eten in een sociaal restaurant. Die ervaringen hielden we bij in een dagboek, dat later de basis werd voor onze creaties.”

“Het resultaat is een mix van stijlen, een caleidoscoop van invalshoeken op die kwetsbare situaties waar je als mens in kan terechtkomen”, legt Oris uit.

Zorgfunctie

Het zelfgeschreven materiaal kreeg bij elk duo zo een opvallend persoonlijke touch mee. “Ik word dit jaar zeventig, maar heb nog steeds een grote passie voor clownerie en slapstick,” zegt Tartaar Werner De Bus lachend. “Daarnaar verwijzen we in ons stukje.”

Voor sommige spelers gaat die eigen touch echter nog verder: “Berreke, de oudste van de groep, is opgegroeid als weeskind,” vertelt Leo. “Hij was een groot muzikaal talent en had de droom om dirigent te worden. Door zijn moeilijke jeugd kreeg hij echter nooit de kans te gaan studeren. Dat verhaal herbeleeft hij nu hier.”

Heldendaden grijpt zo terug naar persoonlijke worstelingen. De grote uitdaging voor zowel regisseur als spelers is ervoor te zorgen dat de acteurs niet te dicht bij het niet-verwerkte trauma zitten. “We hebben als gezelschap een zekere zorgfunctie, maar je moet zorgen dat je verder gaat dan therapeutische zingeving. We brengen uiteindelijk een kwalitatieve artistieke productie,” benadrukt Oris.

Blikopener

Cocreatieprocessen tussen professionelen en kwetsbare groepen maken ook elders steeds meer opgang in de kunstwereld. Het concept wordt gezien als een blikopener om buiten het beschermde professionele milieu te stappen en tot een stuk te komen dat veel meer doorbloed is.

“Onze school ligt letterlijk op een berg, omgeven door bos,” vertelt Sarah lachend. “Ik had in het begin soms het gevoel dat we totaal losgekoppeld stonden van de maatschappij.”

Al hebben mensen soms een verkeerd beeld van de zogenaamde Lemmensbubbel, vindt ze: “Het is niet dat wij als studenten nog nooit iets hebben meegemaakt in ons leven, al zijn onze verhalen natuurlijk anders dan die van de Tartaren.”

Ook student Matthias Van de Brul is enthousiast over de samenwerking: “In tegenstelling tot normale producties, leg ik de focus veel minder op mezelf. Je groeit als acteur pas wanneer je je niet langer afvraagt of je zelf goed zal zijn, maar of het geheel goed zal zijn.”

Een kleine sneakpeak tijdens de eerste doorloop wijst alvast in de goede richting. Door de minimalistische en relatief donkere setting legt Heldendaden de focus volledig op haar acteurs. Dat is best een risico, want alles staat of valt met de intensiteit van de spelers. Een ding is alvast duidelijk: de authentieke speelstijl van de Tartaren kan de grootste kracht van de voorstelling worden. Daar waar de ene nog ietwat onwennig op het podium staat, raakt de ander perfect die ene gevoelige snaar.

De samenwerking met de Tartaren haalt de LUCA Drama-studenten bovendien volledig uit hun comfort zone. En precies daar kan Heldendaden bijzonder interessant worden.

Heldendaden speelt op 21, 23 en 24 maart om 19u30 in OPEK.