De hobby die een tweede beroep werd: 'Plots hing er een werk van mij naast een schilderij van Chagall'

Marc Van Ranst heeft voor velen geen introductie meer nodig. Toch is zijn creatief werk minder bekend. Tussen zijn werk als viroloog en professor klinische biologie door, is Van Ranst nochtans gepassioneerd bezig met het maken van kunst. Afdrukken van zijn digitale kunstwerken zijn op dit moment zelfs te bewonderen in verschillende galerijen in België. 

Foto's vormen de basis in het oeuvre van Van Ranst. 'Alles begint met een foto die ik neem. Ik vind het belangrijk dat de grondlaag van het kunstwerk - ook al zijn het bits en bytes - van mij komt.' Vooral alledaagse, toevallige taferelen vormen het onderwerp van zo'n foto. Die herwerkt Van Ranst dan tot een abstract beeld. 'Ik vertrek vanuit heel toevallige dingen: een half opgegeten koffiekoek die mijn zoon had laten liggen, bijvoorbeeld.'

Inspiratie 

Al van jongs af aan zit de passie voor kunst er bij Van Ranst in. Zijn jeugd bestond uit vele culturele uitstappen zoals het bezoeken van galerijen en musea. Ook in zijn familie zitten er kunstenaars, zo was Van Ransts grootoom professioneel kunstschilder.

Vele jaren later bezoekt Van Ranst nog steeds graag musea. 'Ik herinner me dat ik tijdens de pandemie tweeënhalf jaar niets kon doen. Dat was vervelend. Een van de eerste dingen die ik opnieuw heb bezocht, was Kunstuur (een cultureel evenement waarin gedurende één uur kunstwerken worden toegelicht aan de hand van persoonlijke verhalen van bekende Vlamingen, red.). Ik vond het fantastisch om voor een uur lang weer kunstwerken in het echt te zien, en er voluit van te kunnen genieten.'

Uit die museumbezoeken haalt Van Ranst inspiratie voor zijn eigen werk. Referenties naar kunstenaars als Mark Rothko en Joan Miró komen dan ook regelmatig terug. 'Miró is een van mijn favoriete kunstenaars. Ik laat me dan ook graag inspireren door werken die ik mooi vind. Al vind ik wel dat je daar altijd eerlijk in moet zijn. Indien een werk van mij ook maar enigszins lijkt op het werk van Miró, dan zal de titel van mijn werk een woordspeling zijn met Miró'.

Ook door lessen te volgen aan de kunstacademie van Leuven en zich in te schrijven in de bachelor kunstwetenschappen hoopt hij inspiratie op te doen 'uit hoeken en kanten waar ik anders niet zou gaan zoeken'. Kennis opdoen over kunst is voor Van Ranst deel van zijn creatief proces. Zo puilt ook de boekenkast in zijn atelier uit van de kunstboeken: 'In mijn bibliotheek vind je geen enkel boek over virologie terug.'

Het plezier van het maken

In zijn atelier kan Van Ranst even ontsnappen aan zijn job als wetenschapper. Toch staan kunst en wetenschap voor hem niet los van elkaar: 'Mensen denken altijd dat kunst heel ver van wetenschap ligt, maar ik voel dat echt totaal niet. Het plezier dat ik heb, geeft voor mij echt exact dezelfde voldoening als een elegant uitgedacht experiment.'

Plezier hebben in het maken van kunst en experimenteren met materialen is voor Van Ranst het belangrijkste. Toch is de viroloog ambitieus wat betreft het eindresultaat van zijn werk. 'Kleuren zijn belangrijk, maar een kunstwerk moet ook een inwendige levendigheid of vrolijkheid bevatten. Ik heb een hele tijd zwart-wit fotografie gedaan – op zich is dat ook heel erg plezant – maar ik werd er niet ongelooflijk vrolijk van', geeft Van Ranst toe. 

Wanneer is een werk dan echt klaar? Dat is het eigenlijk nooit. 'Je kan altijd blijven verder werken. Ik beslis ook pas dat het klaar is wanneer ik er zelf tevreden over ben, of wanneer ik het zelf zou ophangen aan mijn muur. Of als ik het beu ben. (lacht) Maar eigenlijk wanneer ik nieuwsgierig ben om het afgedrukt te zien, want uiteindelijk is dat toch steeds helemaal anders dan op een computerscherm.'

Tentoonstellingen

Zijn kunstwerken vinden steeds meer hun weg naar de buitenwereld. Deze zomer had Van Ranst zijn eerste tentoonstelling in Knokke. Op dit moment lopen er drie verschillende expo’s in België. 'Bij een verzamelaar hangt er bijvoorbeeld een werk van mij naast een schilderij van Chagall. Dan verschiet ik toch wel even.' 

In alle bescheidenheid schrijft Van Ranst zijn succes toch gedeeltelijk toe aan de bekendheid die hij heeft verworven als viroloog. 'Er zijn mensen die al twintig jaar heel mooie kunst maken, en nooit gecontacteerd worden om hun werken tentoon te stellen. Ik weet ook dat ik gevraagd word omwille van mijn naam.'

'Ik heb daar lang mee ingezeten, met bijna een soort van schuldgevoel tegenover die anderen', bekent Van Ranst. 'Ik heb me er ondertussen wel overheen gezet. Ik kan nu eenmaal niets doen aan die bekendheid, of ik zou onder een pseudoniem moeten werken.' 

'Toch moet ik toegeven dat een van de leukste dingen was, dat mensen uit Noord-Frankrijk naar de galerij kwamen en werken kochten, ook al kenden ze mij niet. "Marc Van Ranst, c'est qui?", vroegen ze dan. Ik zal ook nooit mijn werken langs de voorkant signeren, behalve als ze het drie keer vragen. Nooit uit mezelf, ook omdat ik dat gewoon niet mooi vind. 

Van Ranst was verbaasd over de positieve reacties van het publiek. 'Ik ben het gewend om negatieve kritiek te krijgen. Ik was klaar om de heisa te aanvaarden, maar die kwam er eigenlijk niet.' 

Hoewel zijn carrière als kunstenaar in de lift zit, benadrukt Van Ranst dat hij ook nog zijn job als professor en onderzoeker heeft. 'Ik ben geen starving artist. Het zou zot zijn om ooit die indruk te geven, als prof heb je helemaal niet te klagen over je loon. Ik heb ook geen enkele druk, ik moet hier niet van leven. Het blijft een bijberoep naast mijn dagjob. Al werd het dit jaar toch wel bijzonder druk, met dat bijberoep.' (lacht)