recensie> Recensie: 'Kom hier dat ik u kus'
De gevaren van sterk willen zijn
Literatuur en verfilming: het is een gewaagd duo. Het ene lijkt vaak beter te zijn dan het andere. 'Kom hier dat ik u kus' bewijst echter dat je met minder woorden evenveel kan zeggen.
De adaptatie van de tweede roman van Griet Op de Beeck ligt al sinds vorig najaar stof te vergaren. Door de lockdown kon de film niet vertoond worden. Sinds 17 november is Kom hier dat ik u kus eindelijk in de Vlaamse cinemazalen.
De prijsuitreikingen werden echter niet door COVID-19 belemmerd. Niet alleen won de Belgisch-Nederlandse film ondertussen de Ensor voor Beste Coproductie op het Filmfestival Oostende 2021, maar kreeg Kom hier dat ik u kus ook in Nederland het Gouden Kalf voor Beste Regie.
Drie keer dominantie
Net als in de bestseller volg je in de film het hoofdpersonage Mona als negen-, vierentwintig- en vijfendertigjarige. In het eerste deel speelt Olivia Landuyt de jonge Mona. De volwassen Mona wordt in de twee laatste delen vertolkt door Tanya Zabarylo.
Nadat de negenjarige Mona haar moeder verliest in een auto-ongeval, introduceert haar vader zijn nieuwe vriendin, Marie (Wine Dierickx). Met die laatste komt Mona niet goed overeen. Marie is depressief en eist alle aandacht in het huis op. Van kindsbeen af voelt Mona zich verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen in het huishouden.
Mona staat ongewild in de schaduw van het licht van haar geliefde
Als Mona niet gedomineerd wordt door haar stiefmoeder, is het wel door haar narcistische, gecompliceerde vriend Louis (Valentijn Dhaenens). Als schrijver is hij de Zonnekoning in zijn eigen leven. Mona staat ongewild in de schaduw van het licht van haar geliefde.
Ook als dramaturge bij een toneelgezelschap verdwijnt ze naar de achtergrond. Terwijl Mona zich uitslooft voor de dictatoriale toneelregisseur Marcus (Stefan Perceval), krijgt ze niet de aandacht die ze verdient.
De rol van Marcus valt uit de boot in de film. Stefan Perceval speelt uitmuntend en overtuigend, maar soms lijkt het bijna lachwekkend te worden. Of dat ook de bedoeling is, is niet helemaal duidelijk.
Geloofwaardig dichtbij
Terwijl het hoofdpersonage zichzelf wegcijfert, is de camera steeds op haar gericht. Daardoor is de kijker getuige van de constante verdrukking van Mona en is het verhaal geloofwaardig dichtbij. Het is meteen ook een film over de gevaren van sterk willen zijn, over waar de verantwoordelijkheid eindigt en de schuld begint. Maar in dit alles zit ook liefde, want dat lijkt soms het enige wat er uiteindelijk nog van een mens overblijft.
Elkaar graag zien en elkaar kapotmaken ligt dicht bij elkaar
Doordat de camera dicht bij de auteurs durft te staan, krijgen de scènes een rauw karakter. Ze beginnen vaak heel levendig, maar je weet dat het elk moment kan omslaan. Juist dat aspect maakt het tafereel heel kwetsbaar: elkaar graag zien en elkaar kapotmaken ligt dicht bij elkaar.
Het wrange familiedrama is daardoor ook niet meteen de feelgoodfilm die je op zaterdagavond in plaats van K2 zoekt K3 hoopt te bekijken. Begrijp me niet verkeerd, de film weet je tot tranen toe ontroeren en laat zien wat de mensheid allemaal omvat.
Geforceerd glimlachje
Bijzondere complimenten gaan naar Zabarylo. Met haar vertolking als de volwassen Mona heeft ze haar eerste grote filmrol te pakken. De actrice draagt bijna in haar eentje de dramatische spanningsboog van de film. Mona bestond al grotendeels door de gedetailleerde uitwerking van Op de Beeck in haar roman, maar toch weet Zabarylo haar een extra menselijk karakter te geven.
De jonge Mona wordt dan weer vertolkt door Landuyt. Haar gezichtsuitdrukkingen zijn pakkend. Herhaaldelijk kneedt ze haar frustratie tot een glimlach om zichzelf in een goed daglicht te zetten. Het onbegrip blijft door die glimlach heen wel zichtbaar, waardoor scènes snel een ijzig karakter krijgen.
Herhaaldelijk kerstfeest
Hoewel voor de hoofdrollen een sterke Vlaamse cast werd samengesteld, heeft het Nederlandse regisseursduo Sabine Lubbe Bakker en Niels van Koevorden (ook levenspartners) de touwtjes in handen. Het duo heeft de roman niet klakkeloos overgenomen, waardoor het verhaal alleen maar beter tot zijn recht komt.
Zo vind je in het boek geen scène waar Mona in vaders tandartsenpraktijk op controle komt en hij vraagt om haar stiefmoeder voortaan 'mama' te noemen. Het hoofdpersonage kan op dat moment nauwelijks iets zeggen, omdat hij net een instrument in haar mond steekt.
Een mooie keuze van de regisseurs is de terugkeer van het kerstfeest in de film. Elk deel wordt afgesloten in de huiskamer aan een feestelijke tafel. Het is tegelijkertijd ook een herkenbaar tafereel voor de kijker. Daardoor voelt het bijna alsof je een willekeurige woonkamer binnenwandelt en een kijkje neemt in het intieme leven van een gezin.
De diepe zucht van opluchting van de vrouw die naast me zat, vat de film perfect samen
Het einde is hoopvol. De kerstklassieker Silver Bells, die herhaaldelijk opduikt, wordt in de laatste scène gezongen door een vrouw. Alsof Mona eindelijk haar eigen stem vindt. Een oppepper voor de kijker, die bijna honderd minuten getuige was van het feit dat Mona een figurant in eigen leven is.
Voordat je het goed en wel beseft, verschijnt de aftiteling terwijl je nog met Mona meewandelt op een besneeuwd pad. Een diepe zucht van opluchting van de vrouw die naast me zat, vat de film perfect samen. Je voelt je als kijker leeg door de rauwheid van het drama. Kom hier dat ik u kus is dan ook geslaagd in zijn opzet. Daarom, beste cast, kom hier dat ik u feliciteer.
