De Donkere Kamer brengt topfotografie naar Leuven

De Donkere Kamer is een live programma over fotografie dat komt overgewaaid uit Nederland. Het concept stelt als doel om gedurende zes avonden per jaar, verspreid over verschillende locaties, een zo breed mogelijk publiek kennis te laten maken met wat leeft binnen de hedendaagse fotografie. Nadat eerder dit jaar Antwerpen aan de beurt was, is het nu aan Leuven. Later volgen nog Gent, Genk en (tweemaal) Brugge.

'Bij De Donkere Kamer vond ik wat we hier in België misten op vlak van fotografie: het toegankelijk maken van een medium binnen de beeldende kunsten dat erg populair is, maar dat we op symposia vaak intellectualistisch opvatten', verklaart organisator Kaat Celis, die het format in 2016 voor het eerst naar hier haalde.

Jong geweld en een wereldtopper

Het Leuvense publiek mag zich alvast opmaken voor een gevarieerde avond. Iedere Donkere Kamer vertrekt vanuit het een vaststaande formule die telkens wordt ingekleurd door actuele fotografen, zowel aanstormend talent als gevestigde waarden. Voor deze editie zijn dat Karin Borghouts, Jasper Leonard, Dieter Lathauwer en Nick Claessens. Via voorstelmomenten en gesprekken komt hun werk aan bod. Gastvrouw en -heer van dienst zijn Anna Luyten en Frank Raes. Verder bespreekt Stijn Meuris in een spoken column een beeld uit de actualiteit en stelt gastcurator Frits Gierstberg de expo van Cartier-Bresson in het Nederlandse Fotomuseum voor.

Voor jonge fotografen zelf valt er geld te verdienen tijdens een Donkere Kamer. 'Als vast onderdeel zijn er ook pitchers', licht Celis toe. 'Drie jonge fotografen stellen in drie minuten hun project voor aan het publiek. Tijdens de pauze stemt dat publiek op een bepaalde pitcher met muntjes, die ze in ruil voor hun entreegeld ontvingen. Nadien zetten we de gestemde muntjes om naar een geldelijk bedrag dat de fotografen dan direct mogen meenemen naar huis om aan hun project te werken.'

Wereldtopper van de avond is het Amerikaanse Magnumlid Peter van Agtmael. Van Agtmael is een oorlogsfotograaf die actief was in Afghanistan en Irak. In zijn werk confronteert hij de kijker niet zozeer met het brute geweld, maar eerder met de context ervan. Zijn beelden zijn stille getuigen van de horror die de mainstream media niet haalden.

In Buzzing at the Sill, dat hij in Leuven voor het eerst op Europese bodem voorstelt, legt van Agtmael het Amerika vast dat hij aantreft na jaren van oorlogsfotografie. Het Britse dagblad The Guardian omschreef het project als volgt: 'Het is een boek vol donkere, poëtische beelden geladen met een eigenaardige spanning, gecreëerd door etnische verschillen, politiek, macht en misnoegen, die zijn thuisland hebben omgevormd tot een verloren plek.'.

70 jaar fotoagentschap Magnum

Met de keuze om in 2017 op iedere Donkere Kamer een Magnumfotograaf uit te nodigen, wil de organisatie de 70ste verjaardag van het legendarische agentschap mee voor de schijnwerpers plaatsen.

De coöperatieve Magnum werd in de nasleep van Wereldoorlog II (1947) opgericht door fotografen Robert Capa, Henri Cartier-Bresson, George Roger en David Seymour. Het viertal, dat zich oorspronkelijk wilde ontdoen van uitbuitende opdrachtgevers, stond zo aan de wieg van wat zou uitgroeien tot dé referentie binnen de fotografiewereld.

Het Magnumgezelschap is tot op de dag van vandaag een select clubje van fotografen die tevens ook lid zijn van de coöperatieve. De iconische beelden die het voortgebracht heeft, zijn niet bij te houden. Toetreding kan enkel wanneer iemand van binnen het agentschap je nomineert en je een vier jaar durende procedure hebt doorstaan. In de geschiedenis van het agentschap mochten al vijf Belgen, onder wie Carl De Keyzer, het 'magnumkroontje' opzetten en zich tot de beste fotografen ter wereld rekenen. Bieke Depoorter was de laatste in het rijtje. Zij trad als volwaardig lid toe in 2016.