DAAN: 'Soms ben ik geïntimideerd door mijn eigen teksten'

Net zoals op het album Victory uit 2004 bestaan alle tien titels op Space uit slechts één woord. Of, zoals Daan ze noemt: "geboden" – elk nummer onderzoekt een basisprincipe uit zijn leven. Het resultaat is een transcendente reis waarin gitaren opnieuw de hoofdrol spelen, met steelgitaar uit Woodstock en strijkers uit Boedapest.

De voorbije zomer was Daan vooral te zien aan de zijde van Glints, met wie hij (Not A) Housewife op de festivalweides losliet. De cover van het twintig jaar oude Housewife groeide uit tot een van de festivalhoogtepunten op Rock Werchter en werd door Studio Brussel bekroond tot beste Belgische festivalact van 2024. 

Ergens tussen de tour van The Ride, de festivalzomer aan de zijde van Glints en zijn passage in het programma Liefde voor Muziek met onder andere 'Metejoo-oo-oor' ontstond het bovenaardse Space. 

Je noemt je nieuwe album een levendige, retrofuturistische trip. 
Daan: 'Nostalgie is een rode draad doorheen het album. Hoe ouder je wordt, hoe inge­wikk­elder het leven. Ik analyseer dat en kan dat relativeren, maar eigenlijk is dat dik tegen mijn goesting. Er was niks fout aan 1976. Een goede, warme zomer… And everything was fine.' 

 'Soms ben ik aan het kijken om vliegtickets te boeken, naar eender welk land, maar eigenlijk wil ik niet naar een land, eigenlijk wil ik terug naar de jaren zeventig.'

Negende studioalbum Space

Vanwaar de titel Space?
'Space als in elke betekenis van het woord. Dat is iets wat ik nodig heb. Ik wil niet in kleine hokjes denken of ingekaderd worden, en enkel "Daan-platen" maken. Ik wil kunnen ademen. Geef mij gewoon open velden, een wijds landschap en het gevoel dat de aarde echt rond is. Dan ben ik tevreden.'

Space is je negende studioalbum. Waarin verschilt het proces met dat van je eerste album een kwart eeuw geleden?
'Ik ga niet zeggen dat ik er beter in wordt, want ik vind mijn eerste plaat nog steeds de beste. Ik ben jaloers op hoe ik die eerste platen maakte; die kwamen vooral voort uit goesting en spelplezier. Als ik nu een plaat maak, is dat een beetje gewichtiger.'

'Ik vergelijk het met mijn liefdesleven. Als je jong bent is er ruimte om te experimenteren. Nu ben ik noodgedwongen een volwassen man geworden en wik en weeg ik mijn woorden op een andere manier.'

Houd je succesplaten zoals Victory in het achterhoofd bij het maken van nieuwe muziek?
'Die platen werkten, maar die hebben hun werk gedaan. Als ik nu een plaat maak, dan is het uit goesting of drang. Ik houd er geen rekening bij of iets zal marcheren of niet. Dat moet ook niet meer, daar ben ik vanaf.' 

'De laatste decennia heb ik geworsteld met prestatiedruk, maar daar heb ik ondertussen geen last meer van. Het belangrijkste is dat ik het met evenveel passie als dertig jaar geleden doe. Als er dan nog een publiek volgt… Dat is magnifiek.' 

Warhaus vertelde in een interview met De Volkskrant dat 'de drang om nieuwe muziek te maken' bij hem vooral ontstaat wanneer hij zijn muziek niet meer goed vindt. Hij brengt nieuwe platen uit 'om te bewijzen dat hij wél een goede muzikant is' Herkenbaar?
'Dat verbaast mij niet van Warhaus. (lacht) Nee, integendeel. Ik ben heel fier op mijn Dead Man Ray-werk of op mijn eerste soloplaten. Voor mij geldt het omgekeerde. Ik denk eerder: kan ik het nog? Als je er zelf niet in gelooft, dan moet je er niet aan beginnen.' 

The Astronauts 

Je maakt zo'n album natuurlijk niet alleen. Samen met The Astronauts (Jeroen Swinnen, Isolde Lasoen, Ewen Vernal en Jo Hermans, red.) kwam Space tot stand. Je geeft je ideeën deels uit handen. Voelt het nadien nog aan als jouw eindproduct? 'Dat zijn goede handen. Ik werk al twintig jaar met dezelfde mensen. Dat zijn vrienden – bijna familie – die ik volledig vertrouw. Doorgaans allemaal mensen waar – en dat zeg ik uit respect – een hoek vanaf is, die om een heel persoonlijke en emotionele reden muziek maken. En zo hoort het. Zij veranderen mijn boodschap niet. Ze maken het enkel beter.'

Behoort Glints sinds afgelopen zomer met (Not A) Housewife ook tot die selecte groep met een hoek af?
'Ik was meteen fan toen ik Glints enkele jaren geleden op een festival hoorde. Jan (Maarschalk Lemmens, frontman Glints, red.) is een hele warme, schone vent. Ik vertrouw hem. Vanaf dan kan alles.' 

Tien geboden in Space gebeiteld 

Het album bestaat uit tien nummers, elk met een korte, bondige titel. Tien geboden?
'Probeer je leven te simplificeren in keywords. Post-its, weliswaar. Ik heb de dingen die mij bezighouden gereduceerd tot korte woordjes, uit één lettergreep.'

Niet testament-gewijs dus?
'Testament heeft drie lettergrepen. Dat vind ik geen sexy woord.' (lacht)

De tien meest prominente dingen in je leven; maar geen plek voor love in dat rijtje. Andere artiesten wijden een volledige plaat aan liefde, of het gebrek eraan. 
(denkt na) 'Ik zou niks kunnen maken zonder liefde. Dat is superbelangrijk. De liefde van mijn kinderen, de liefde van mijn vriendin. Maar ik ga daar niet hard om roepen. Ik ga dat ook niet opeisen. Dat is wat je verdient. Ik straf het zelfs af, in een nummer zoals Empathy.'

De titels van de nummers mogen dan wel simplistisch zijn, de inhoud is moeilijker te ontcijferen. 
'Ik ben gefrustreerd wanneer het tijdens interviews over alles behalve de inhoud van de nummers gaat, maar tegelijkertijd denk ik: "Daan, je loopt er ook van weg." Wanneer een tekst klaar en ingezongen is, verschiet ik soms van mezelf: "Fuck, wat zit daar allemaal in verborgen." Dan ben ik geïntimideerd door wat ik geschreven of gemaakt heb. Soms ga ik veel verder in die nummers dan dat ik in het dagelijks leven of in gesprek met een journalist doe.' (lacht) 

'Op het podium daarentegen geraak je met heel veel weg. Er is niemand die zegt: "Stop! Wat bedoelde je juist met die laatste zin?" Moest het publiek dat kunnen, dan zou ik niet meer optreden, denk ik.'

Wil je met je teksten een boodschap overbrengen of laat je bewust ruimte voor interpretatie? 
'Ik kijk om de vijf jaar naar Paris Texas van Wim Wenders en elke vijf jaar is dat een compleet andere film. Doordat je eigen leven continu verandert en evolueert, bekijk je dingen ook voortdurend anders. Hetzelfde geldt voor muziek. Je kan daar niet één interpretatie op vastpinnen. Dat is een momentopname.'

Wat was het eerste nummer van de plaat? 
'Dumb. Heel welkom om aan een nieuwe plaat te beginnen. Als je het op voorhand al dumb noemt, dan haalt dat heel wat druk van de ketel. Dat is een gemakkelijke manier om aan een plaat te beginnen. En tegelijkertijd heel feestelijk.'

'Het nummer Great daarentegen - tegen mijn gewoonte in heb ik voor dat nummer drie totaal verschillende teksten geschreven. Meestal eindigt het dan instrumentaal, net zoals het geval is geweest met Housewife. (lacht) Great was ook 15 minuten lang in het begin. Elke maand heb ik daar een minuut afgepitst. Kill your darlings.' 

Dumb werd enkele maanden geleden – net voor de verkiezingen – als single gelanceerd, maar moest toch plaatsmaken voor Luck als eerste nummer op de plaat. Staan de 10 geboden in een willekeurige volgorde gebeiteld?
'Ik heb veel volgordes gehad. Maar aangezien de plaat drie maanden op voorhand bij de vinyl-perserij wordt verwacht, moet je dus drie maanden vooraleer je het weet, de knoop doorhakken. Maar ik wou hoe dan ook strijdbaar en zelfverzekerd binnenkomen met het eerste nummer: "Ik ga u vertellen wat geluk is."'

'Dat vind ik een spijtige constatatie: zoveel mensen zijn bezig met hun ongeluk in plaats van met hun geluk. Al ben ik er zelf ook toe in staat om het te wantrouwen of om het kapot te maken wanneer het er is. Maar eigenlijk is het het enigste belangrijke dat er is. Maak jezelf en de mensen rond u gelukkig.'

Wat is er eerst? De tekst of de muziek? 
'Dat begint met een visie. Een donderslag. Dat is vaak een woord van vier letters. Gewoon een titel met een heel vage melodie achter. En dan krijg ik schrik om de tekst af te werken. (lacht) Dus vervolgens ben ik heel lang, maanden, bezig met de muziek, voordat ik de tekst uiteindelijk uitschrijf.' 

Veto is een studentenblad; niet meteen het doelpubliek van Daan. Daarvoor zou je eerst een zogenaamde Pommelien Thijs van de troon moeten stoten. Welk doelpubliek heb je voor ogen voor jouw muziek?
'Ik heb een heel divers publiek. Maar ik reken mezelf trouwens ook nog bij de studenten. Ik kan bijvoorbeeld geen noten lezen. Ik heb geen diploma als rockzanger, laat staan in muziek.'

De tour in 2024 is hopeloos uitverkocht: sta je na 25 jaar nog altijd even graag op het podium? 
'Nog liever. Dit is de job van mijn leven; een uitlaatklep. Ik ben iemand die overdag zachtjes praat en twee keer nadenkt voor ik iets zeg. Maar op een podium mag en kan alles. Daar kan je de longen uit je lijf schreeuwen, bewegen, zweten, brullen en lachen, en dat delen met een publiek. Dat is een hele mooie bezigheid. Ik doe het liever dan ooit.'

Space is verschenen bij PIAS.