Campustoneel speelt 'Ivanov': wodka meets Kleenex

Wie drank wil zien vloeien, hoeft dezer dagen niet per se onder een klokkentoren te zitten kwelen. In Ivanov houden Russische heren zich onzedig met wodka allerhande terwijl hun dames de Kleenexdozen bij elkaar snotteren. Tussen die tweedeling zit de opvoering van Campustoneel geprangd.

Vrekkige intriges

Ivanov, een aan lager wal geraakt Russisch grootgrondbezitter, is depressief. Dat betekent: hij kwijnt weg in de schulden. Zijn vrouw Anna is terminaal ziek aan haar sterfbed gekluisterd. Zijn gevoelens voor haar verdwijnen stilaan in het zwarte gat van zijn gemoedstoestand, volgens kwatongen omdat haar bruidsschat hem tegenviel. Bovendien kan de goedige en zwakke Ivanov maar moeilijk overweg met de slechte intenties die hem voortdurend aangepraat worden.

Anna is nog niet dood of bij de rijke Lebedjevs naast de deur wordt al een nieuw huwelijksbed opgemaakt voor hem. De bruidsschat die aan hun dochter Sasja vastkleeft, zou zijn redding kunnen zijn, fluistert men. En tussen alle vrekkige intriges en amoureuze besognes staat Ivanov, de oververmoeidheid in persoon, naar zijn schoenen te staren en de verwijten voor zich uit te mompelen.

In zijn eerste theaterstuk, uit 1887, beschrijft Tsjechov het cynisme en de stierlijke verveling in het veranderende Rusland van de late negentiende eeuw. De Russische auteur, vooral beroemd om zijn korte verhalen en zijn toneel – zie De Dame met het Hondje, zie De Kersentuin -, voltooide Ivanov in tien dagen, maar zou het nog jarenlang blijven herschrijven.

Middenweg

De tekst bevat genoeg stof voor een bitter drama, maar aan de eerste tonen van de intro - Djinji Dinji Bubamara, ook wel de soundtrack van de prettig gestoorde Servische film Black Cat, White Cat – is duidelijk dat regisseur Lies De Strooper een ander aspect wil beklemtonen. Haar regie zoekt de middenweg tussen bacchanaal en drama: de verstilde schoonheid van een dodendans - de mooiste scène uit het stuk - wordt direct gevolgd door wild feestgedruis. Wat is een nieuw huwelijk voor Ivanov anders dan een langzame stervensgang? Ivanov zal het leven ad fundum ledigen.

De keuze om humor en tragiek evenwichtig te doseren schijnt in studententheater een standaardgebruik te zijn. Naast Campustoneel gelooft ook het InterFacultair Theaterfestival heilig in die middenweg. Slechts weinig universitaire stukken trekken resoluut de kaart van de komedie of het drama. Het stelt acteurs in staat om hun individuele troeven uit te spelen. Plus: studententheater moet behapbaar blijven. Het maakt van Ivanov ondanks de diepe tristesse van de plot toch onderhoudend theater.

Dat zowel de dramatische als de lichte passages ook echt tot hun recht komen, heeft veel te maken met het goede blik acteurs dat Ivanov kan opentrekken. Jonathan Michiels is voortreffelijk als de radeloze Ivanov, die in limbo zweeft tussen zijn echtgenote Anna (een erg solide Anke Swinnen) en Sasja (een vitale Flavie Lindemans). Levi Deblauwe charmeert het meest als de vader van Sasja, een grootsprakerige en hilarische sloef die bij zijn vermeende drinkebroers het echtelijke juk probeert af te werpen.

Toch is niet al wat blinkt goud aan de Russische horizon. Sommige bijrollen evoceren iets te ostentatief het roddelende volk en brengen weinig essentieels bij, waardoor tijdens hun passages de vaart soms uit het stuk verdwijnt. Die vaart had Ivanov naar het einde toe zeker kunnen gebruiken. Nu zit de spanningsboog soms knel tussen een teveel aan stemmen, waardoor het einde onverwacht komt en wat te vluchtig afgeraffeld lijkt.

Wat overblijft, is een degelijke opvoering die van de tekst meerdere kanten geslaagd belicht zonder je als geheel helemaal achterover te blazen. Maar hoeft dat? Al bij al is het aangenaam toeven in het Rusland van Campustoneel. Nazdrovje!

Campustoneel speelt Ivanov nog tot 1 april elke dag om 20.30 uur in het Reynaerttheater Malpertuus.