analyse> Evaluatie rectoraat
Sels zit stevig in het zadel
'Sels I' was volgens het professorenkorps een succes, zo leert een bevraging van Veto bij 206 personeelsleden aan de KU Leuven.
De evaluatiereeks van Veto kwam tot stand aan de hand van gesprekken met 44 professoren, beleidsmakers en studentenvertegenwoordigers. Daarnaast peilden we ook naar de algemene tevredenheid binnen de universiteit aan de hand van een survey, waaraan 206 anonieme personeelsleden uit de faculteiten Geneeskunde, Ingenieurswetenschappen, Wetenschappen, Letteren en Rechtsgeleerdheid deelnamen.
In een online peiling bij KU Leuven-personeelsleden geeft 51% van de personeelsleden aan tevreden te zijn met het werk van het rectoraat, met slechts 23% die het oneens lijkt te zijn met de koers van de universiteit. 85% van de respondenten geeft aan ZAP-lid te zijn, de personeelscategorie die 70% van de stemmen bezit bij een rectorsverkiezing.
'Alles gerealiseerd'
Het rectoraat scoort vooral goede punten op digitalisering, duurzaamheid en internationalisering, drie punten waarop Sels uitdrukkelijk focuste in zijn beleidsplan. 'Alles wat in het verkiezingsprogramma en het Strategisch Plan staat geschreven is gerealiseerd of staat in de steigers', meent Sels. 'Daar voel ik mij wel een man van mijn woord.'
Ook met de duidelijke communicatie tijdens de covidcrisis, nochtans een punt van kritiek voor veel studenten, scoort Sels een pluim. 'We willen de informatie op een persoonlijke manier overbrengen en onze werkwijze terdege uitleggen', stelt vicerector Onderwijsbeleid Tine Baelmans. 'De mails zijn zo lang en er wordt zoveel in gezegd dat de informatie verloren gaat', nuanceert een prof desondanks.
Sels' onderwijsbeleid was woelig en bij momenten autoritair
Grootste onvrede lijkt te liggen het onderzoeksbeleid, waar de basisfinanciering 'stijl-Sels' maar 21% van het personeel tevreden stemt. In Sels' herindeling van het academiejaar kan maar 30% zich vinden. 'Waar is de "+" van "KULeuven+" uit de campagne van vier jaar geleden?', vraagt een professor zich af.
'Geen elitaire instelling' met 'grenzeloos altruïsme'
Op vlak van diversiteit, waar Leuven met haar katholieke imago zelden een trekker is geweest, zijn wel degelijk stappen vooruit gezet, vinden de professoren. 'Als ik nu kijk naar de instromende studenten van de KU Leuven, dan is één op drie - hetzij student met een migratieachtergrond, hetzij beursstudent, hetzij pionierstudent', weet Sels. 'Dat is geen elitaire instelling.' De goede ambitie bracht echter nog geen omslag.
Sels' onderwijsbeleid was woelig en bij momenten autoritair. Studievoortgang is het stokpaardje van de ploeg, het nieuwe systeem van de mijlpaal spant daar de kroon. De pluimen gingen echter verloren bij de herindeling van het academiejaar: maar drie op de tien professoren zijn daar voorstander van, en het rectoraat werd zowaar nog eens bezet door de studenten.
Werkdruk is de achilleshiel van het rectoraat. Bijna twee op de drie personeelsleden vindt de inspanningen onvoldoende
De tevredenheid over het internationaal beleid is onverdeeld groot. Vicerector Peter Lievens, een medestander van het eerste uur, kreeg veel vrijheid voor de uitbouw van partnerschappen met Europese topuniversiteiten. Met een genereus beleid van 'grenzeloos altruïsme' zette de KU Leuven zich op de kaart in het Zuiden.
'Belofte' niet nagekomen
Minder tevredenheid is er in het domein van het onderzoeksbeleid. Sels' 'drietrapsraket' voor basisfinanciering kan maar 21% van het personeel echt overtuigen. 'De belofte is niet nagekomen', vindt viroloog Zeger Debyser. Werkdruk bij het academisch personeel is de achilleshiel van het rectoraat. Bijna twee op de drie personeelsleden vinden de inspanningen daar onvoldoende.
Ook op vlak van studentenbeleid is nog flink wat werk. Studentenrestaurant Alma is een drama, het mentaal welzijn bij studenten is problematisch en de integratie van campussen blijft een werk van lange adem. Vicerector studentenbeleid Hilde Feys kon na een wissel halverwege begrijpelijkerwijs nog niet wegen, maar hoopt met een hervorming binnen Studentenvoorzieningen, die vertrekt vanuit een meer holistische benadering van de student, enkele pijnpunten te verhelpen.
'Ik geloof niet in aanwezigheid enkel en alleen om de visibiliteit'
Luc Sels, rector KU Leuven
Cultuur stond niet in het beleidsplan van Sels, en toch wist vicerector Bart Raymaekers een mooi verhaal te brengen. Voor het eerst droeg een vicerector de bevoegdheid 'erfgoedbeleid' in zijn naam, de gevolgen zijn navenant. Raymaekers ambitie om kunst met wetenschap in contact te brengen is geslaagd.
De 'onzichtbare' rector
Het beleid van de KU Leuven bleef de afgelopen jaren wat meer uit de schijnwerpers dan voorheen. Sels profileerde zich als een empathische manager en academicus, contrasterend met zijn mediagenieke voorganger Torfs. Het beleid op de achtergrond is vaak te horen als een van de mankementen van de huidige ploeg; 'onzichtbaar en afwezig', vindt een professor. Toch is slechts een minderheid van de respondenten (29%) van mening dat de rector te weinig in de media komt.
'Ik ben geen tafelspringer', reageert Sels. 'Ik geloof niet in aanwezigheid enkel en alleen om de visibiliteit. Ik zie in de omliggende landen dat systeem nergens, net zomin in de geschiedenis van de KU Leuven - op de vorige bestuursperiode na.'
De rector is bovendien van mening dat zijn media-optredens wel effectief zijn. Sels wijst op een recent opiniestuk in De Standaard over contactonderwijs, twee weken later lijkt het pleidooi in dat stuk nagenoeg volledig geïmplementeerd. 'Als ik het gevoel heb dat er een debat de verkeerde richting uitgaat, dan kruip ik in mijn pen en gebruik ik dat forum.'
Samen in Vlaanderen
De KU Leuven stelde zich daarnaast minder op als een Einzelgänger in Vlaanderen. De Vlaamse Interuniversitaire Raad werd een belangrijk overlegmedium voor universitair beleid en beïnvloeding van het maatschappelijk debat. 'De huidige generatie van rectoren werkt zeer goed samen, ondanks wat soms in de pers verschijnt', vindt Sels. Veel aangenamer dan voorheen, stelt een decaan, verwijzend naar enkele media-uitlatingen van voorganger Torfs: 'Soms schaamde ik mij als ik moest samenzitten met collega's van de UHasselt.'
'Nu heb ik niet meer de indruk dat Leuven de leidende universiteit is, maar dat het Gent is geworden'
professor aan de KU Leuven
Toch wordt door anderen met nostalgie teruggekeken naar het KU Leuven first-discours: 'Leuven onder rector Torfs was toch echt de leidende universiteit van Vlaanderen', zegt een professor. 'Het was Leuven-Gent: dat was de as. En als dat de as is dan moeten de andere drie volgen. Nu heb ik niet meer de indruk dat Leuven de leidende universiteit is, maar dat het Gent is geworden.'
Wat doet de student?
Het zijn de professoren die grotendeels de rector bepalen, en als het algemene beeld van de enquête zich in de praktijk vertaalt lijkt Sels' tweede termijn in zicht. Nochtans liggen er voor een tegenkandidaat wel kansen bij de andere 30% van de stemgerechtigden: studenten, ABAP (doctorandi, postdocs en onderzoekers, red.) en het administratief en technisch personeel.