artikel> Stemprocedure blijft getrapt, maar met algemene accenten
Nieuwe stemprocedure rectorsverkiezing is ingewikkelde mengeling
De studentenvertegenwoordigers hebben een nieuwe stemprocedure voor de rectorsverkiezing gekozen. Het getrapte systeem wordt aangevuld met facultaire congressen.
Op 26 februari besliste de Algemene Vergadering van de Studentenraad KU Leuven over de stemprocedure voor de rectorsverkiezing. “Er is beslist om met een getrapt systeem te werken. Dat betekent dat er per faculteit een aantal personen mag afgevaardigd worden om te gaan stemmen,” vertelt Joris Gevaert, voorzitter van de Studentenraad KU Leuven.
De stem van die kiespersonen wordt op voorhand bepaald op een of meerdere facultaire congressen. Zo'n congres wordt georganiseerd door de studentenvertegenwoordigers en zou alleen toegankelijk zijn voor studenten van de faculteit. Ook de rectorskandidaten zijn niet welkom op de facultaire congressen.
“Het doel hiervan is gewone studenten mee te laten bepalen wie de nieuwe rector is,” zegt Gevaert. Studenten stemmen dan via het alternative vote systeem, waarbij studenten via een rangschikking tot de meest gedragen kandidaat komen (zie kader). Op die kandidaat stemmen dan alle kiespersonen.
“Het is heel duidelijk uit de stemming dat de kiespersonen niet zelf mogen kiezen op wie ze stemmen, maar dat er telkens een raadpleging moet aan vooraf gaan,” vat Gevaert de situatie samen.
De burgerlijk ingenieurs tonen zich alvast een voorstander van het nieuwe systeem. “Dit systeem combineert de positieve elementen van het algemeen en het getrapt systeem,” stelt Lucas Vanlaer, preses van Vlaamse Technische Kring (VTK). “We vermijden populisme van het zuiver algemeen stemrecht en laten alle studenten toe om toch hun stem uit te brengen,” vervolgt de preses.
"Dit is alles wat NFK niet wou"
Marie Vanwingh, preses NFK
De studenten filosofie kunnen de beslissing dan weer minder goed appreciëren. “Dit is alles wat NFK (Nieuwe Filosofische Kring, red.) niet wou. We zijn blij dat de individuele student kan kiezen voor een kandidaat; maar werken met kiespersonen daarbovenop, zorgt voor een tussenstap die wantrouwen in de hand werkt,” oordeelt Marie Vanwingh, preses van NFK.
Oncontroleerbaar
Er is inderdaad reden tot bezorgdheid, bevestigt Gevaert. “De faculteiten gaan nooit weten of die kiespersonen effectief zo gestemd hebben. Toen we tijdens de vorige rectorsverkiezingen in blok probeerden te stemmen, hebben we gezien dat het stemadvies niet altijd even goed werd opgevolgd.”
“Misschien stelt dat probleem zich minder wanneer er slechts per faculteit in blok gestemd wordt, maar het systeem is in principe oncontroleerbaar,” besluit Gevaert.
Voor Vanlaer staat het vertegenwoordigingssysteem voor een realitycheck. “Als we bij de rectorsverkiezing merken dat we er niet in slagen de keuze van onze studenten over te brengen, weten we dat we het systeem moeten verbeteren,” oordeelt hij.
Elke faculteit stemt dus theoretisch gezien in blok voor de meest gedragen kandidaat. Dat is een hele verandering ten opzichte van de vorige rectorsverkiezing, wanneer er tevergeefs geprobeerd werd met alle studentenvertegenwoordigers in blok te stemmen.
Als de meest gedragen kandidaat van een faculteit afvalt in de eerste stemronde, dan stemmen de kiespersonen op de tweede meest gedragen kandidaat van de faculteit. Hoe het systeem omgaat met rectorskandidaten die hun programma tussen beide rondes aanpassen, ligt nog niet volledig vast.
"Het systeem is in principe oncontroleerbaar"
Joris Gevaert, voorzitter Stura
De resultaten van de facultaire congressen worden vrijgegeven na afloop, bevestigt Ewoud De Sadeleer, mandataris voor de Onderwijsraad bij de Studentenraad.
Campus
Of studenten van de campussen naar Leuven moeten komen om de facultaire congressen bij te wonen, is onduidelijk. “Er zijn nog een aantal randvoorwaarden die we moeten toelichten,” stelt Gevaert. “Het lijkt mij logisch dat er meerdere congressen worden georganiseerd of dat ze op zijn minst gestreamd worden.”
De beslissing van de Algemene Vergadering over de stemprocedure moet nog opgenomen worden in het kiesreglement van de universiteit. “Voor het telsysteem zijn de aanpassingen aan het oude systeem zo minimaal, dat dat slechts een formaliteit is. Voor het algemeen stemrecht zouden die aanpassingen veel groter zijn. We konden dan ook een groter aandeel van de stemmen opeisen. Dat kunnen we nu niet doen,” besluit Gevaert.
Daarboven komt een bijkomend reglement van de Studentenraad waarin de modaliteiten van de facultaire congressen worden vastgelegd.
Hoeveel kiespersonen er zijn, moet nog duidelijk worden. “Dat hangt af van het aantal stemgerechtigde ZAP-leden (Zelfstandig Academisch Personeel, red.), dat zal waarschijnlijk rond 240 liggen,” verduidelijkt Gevaert.
