De Almaspaghetti die steeds duurder wordt (bis)

Want laat nu net betaalbaarheid de reden van Alma's bestaan zijn. De vzw werd in 1954 opgericht met als doel gezonde én goedkope voeding aan de universiteitsstudent te leveren. Dat principe is inmiddels ook decretaal verankerd, waardoor iedere hogere onderwijsinstelling verplicht een assortiment voordelige maaltijden moet aanbieden. De UGent doet dat aan 3,30 euro, de UAntwerpen aan 3,40 euro. Alma blijft haken op 3,75 euro, een prijs waarmee ze kan wedijveren met menig kebabzaak.

En ook die 3,75 euro is grotendeels artificieel. Veel Alma's bieden voor die prijsklasse enkel spaghetti aan, met daarnaast nog twee hogere prijsklasses van 5,20 euro en 6,90 euro. In Gent gaat geen enkele van de vier maaltijden boven het plafond van 5,10 euro en kan een student dus dagelijks variëren daaronder. Ook komida in Antwerpen biedt geen enkele van haar zeven maaltijden aan boven de 5,40 euro; de gemiddelde verkoopsprijs ligt bij die twee dus allicht fors lager dan in Leuven. Alma belooft met haar hogere prijzen naar eigen zeggen meer kwaliteit aan te bieden. Haar cliënteel, waarvan 45% steevast voor de laagste prijsklasse kiest, blijft wel vaker flirten met die ondergrens.

Gehaktbal of biefstuk

Alma lijkt zich dat te kunnen veroorloven. De student van vandaag is kennelijk rijker, getuige de mooie groei in verkoop die de vzw de laatste jaren kan optekenen. De verhoogde productie ging ook nog eens gepaard met hogere prijzen: 2011 was het laatste jaar dat Alma geen prijsverhoging doorvoerde. Sindsdien gingen de prijzen van de warme maaltijden met 38% omhoog; van 2,70 euro tot 3,75 euro. Algemeen beheerder Koenraad Debackere verklaarde toen dat 'de prijzen voordien onrealistisch laag werden gehouden'.

Prijsstijgingen lijken even oud als de Alma zelf. Sinds haar oprichting in 1954 stegen de tarieven van 24 BEF (ongeveer 60 cent) voor een driegangenmenu naar een maximum van 6,90 euro dit jaar. Veel van die verhoogde prijzen zijn te wijten aan het systeem van prijsklasses dat Alma in 1982 doorvoerde, ten koste van de eenheidsprijs voordien.

Het systeem zorgde destijds voor heel wat wrevel bij studentenvertegenwoordigers die vreesden dat 'door prijsdifferentiatie de poort wordt opengezet voor willekeurige en verdoken prijsstijgingen'. Een creatieve Veto-redacteur ontwikkelde de theorie van de gehaktbal- en de biefstukstudent: 'Als je verschillende schotels aan diverse prijzen aanbiedt, ga je tot de situatie komen dat bepáalde studenten – louter uit financiële overwegingen - zich enkel tot de dagschotels moeten beperken, de gehaktbalstudenten.'

Quo vadis, Alma?

Nog belangrijker is de logische inflatie die over de jaren heen gaat. Alma heeft jaarlijks te maken met stijgende energie- en voedingsprijzen en heeft daarbij een indrukwekkende 147 personeelsleden in dienst. Een index blijft niet stilstaan, daarom wijst Alma bij iedere prijsverhoging ook naar die inflatie. Het is logisch dat de gehaktballen niet langer 59 cent kosten. Alleen, de consumptieprijsindex steeg sinds 2011 met ongeveer 16,5%, Alma's prijzen met 38%.

Die tarieven blijken hun tijd daarom flink vooruit. Cruciaal is of deze trend zich de komende jaren zal blijven voortzetten. De bestaansreden van de Alma's was steeds dat zij goedkoper waren dan de Chickaways en Loempialanden der aarde. Zelfs haar naam 'alma' wijst naar het Latijnse 'zorgend' of 'voedend', een boodschap waarmee zij ongeruste moeders over heel Vlaanderen kon geruststellen. Met voordeligheid in haar DNA is de vraag voor morgen dan ook steeds meer: quo vadis, Alma?