Corona zorgt voor verhoging MOOC-capaciteit aan KU Leuven

Nee, MOOC is niet het geluid van een verdwaalde en verwarde eland. MOOC staat voor Massive Online Open Courses.

Velen zal dit misschien nog steeds onbekend in de oren klinken, maar er gaat vast een belletje rinkelen als we de aanbieders van deze online cursussen opnoemen: Coursera, edX, Udacity, waarvan Coursera veruit de bekendste is. Zij verspreiden digitaal zowel gratis als betaalde onderwijsmodules, die voor iedereen toegankelijk zijn.

Universiteitenproeverij

Het enige dat je als student nodig hebt is een internetverbinding en een computer, en eventueel een zakje met digitaal geld. De modules variëren van robotica tot bierbrouwen. Voor het merendeel van deze MOOC's kan je een certificaat behalen.

Aan de KU Leuven is dat slechts tegen een beperkte vergoeding: de certificaten zijn allemaal beschikbaar voor €45,-, terwijl veel andere universiteiten zoals Harvard of Berkeley prijzen tussen de €45,- en €228,- hanteren.

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn: gratis (of zeer goedkoop) onderwijs voor iedereen. Doeken we binnen een aantal jaar de universiteit op dan? Lien Castelein, medeverantwoordelijk voor het didactisch deel van de MOOC's van de KU Leuven, denkt van niet. Ze zijn nooit in het leven geroepen om universiteiten te vervangen.

'Toen MOOC's opkwamen in 2012 waren ze vooral bedoeld om internationale studenten te laten kennismaken met de onderwerpen van de universiteiten', zegt Castelein. Een soort van universiteitenproeverij met andere woorden. Het aanbod is sindsdien enorm gegroeid. De doelstelling is hierdoor verschoven naar levenslang leren.

De meest recente ontwikkeling is MOOC's for credits. Hierbij dringt de vraag zich op hoe behaalde certificaten in het reguliere onderwijssysteem van credits (of studiepunten) kunnen worden ingezet. Sommige universiteiten laten je toe om de certificaten om te zetten in studiepunten. De KU Leuven werkt daar sinds september aan.

Naast bovenstaande doelstellingen vindt Castelein het 'mooi dat MOOC's de doelstellingen van een universiteit van het aanbieden van onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening in één keer kan vervullen.'

edX is watching you

Het lijkt een studentenwalhalla: je hoeft je bed niet meer uit, je hebt geen last meer van lastige professoren, en je kan makkelijk sjoemelen bij examens want er is toch geen toezicht.

Castelein heeft wel slecht nieuws voor zij die dat laatste denken: 'De examenvragen worden op zo'n manier geformuleerd dat de antwoorden niet op internet te vinden zijn. Bij de examens van edX wordt zelfs een proctoringsysteem ingezet, dat de student moet installeren en de toegang tot bepaalde programma's zoals Internet Explorer blokkeert. Het kan ook zien of de juiste persoon achter de computer zit, en kan zelfs analyseren waar de student naar kijkt, en de student zo kan betrappen op fraude.'

Wel wordt er vaak over MOOC's gezegd dat de ratio tussen inschrijvingen en succesvol afgeronde modules eerder negatief is: veel studenten beginnen aan een cursus, maar er zijn er maar weinig die examen afleggen of een certificaat behalen.

Castelein vindt dit een te negatief beeld. Het ligt er volgens haar aan hoe je drop-outs definieert. 'Er is slechts een klein percentage mensen die zich daadwerkelijk inschrijven en betalen voor het certificaat, maar er zijn heel veel mensen die slechts één hoofdstuk willen leren, en voor ons is dat evengoed geslaagd.'

Aantal deelnemers in de lift, aantal MOOC's volgen nog

De KU Leuven verzamelde in 2014 een interdisciplinair team om haar eigen MOOC's te ontwikkelen. Ze biedt deze grotendeels gratis aan via het platform edX, een MOOC-platform ontwikkeld en onderhouden door het Massachusetts Institute of Technology in Boston.

Momenteel zijn er achttien modules van de KU Leuven, maar er zijn nog acht in de maak. In totaal hebben al 200.000 deelnemers van de online modules van onze alma mater kunnen genieten.

De coronacrisis heeft een enorme impact op het aantal deelnemers. Zo heeft de KU Leuven vlak voor de crisis een eerste run aangeboden van een module over vaccins. Nu, tijdens de tweede run, ziet Castelein al 'een verviervoudiging van het aantal deelnemers'. Dit aantal zal de komende tijd waarschijnlijk alleen maar groeien.

Een buitenkansje om internationale studenten te lokken: online lessen zijn 'booming business'. Toch is dit lastiger dan op het eerste gezicht lijkt. Veel platformen bieden de modules nu al dan niet tijdelijk gratis aan, maar dat deed de KU Leuven al. Modules ontwikkelen om aan te sluiten bij de huidige situatie is minder eenvoudig dan het lijkt.

'Het duurt negen maanden om een MOOC te ontwikkelen', zegt Castelein. 'Dus het is niet dat we nu onmiddellijk kunnen inspelen door nieuwe MOOC's te ontwikkelen en deze online te zwieren, maar het is sowieso het plan van het beleid om meer in te zetten op MOOC's. We kunnen er nu ongeveer acht tegelijk maken. Het plan is dat we ons team gaan uitbreiden zodat we er meer dan elf tegelijk kunnen maken.'