Togati tegen LAW-TRAIN

Vorig jaar was er al protest bij de officiële opening van het academiejaar. Het LAW-TRAIN project, een onderzoeksproject dat zich toespitst op het optimaliseren van ondervragingstechnieken, werd toen bekritiseerd vanwege de samenwerking met ‘onbetrouwbare’ Israëlische partners.Tijdens de stoet der togati hadden enkele Stop LAW-TRAIN betogers zich daarom voor de voeten van de rector geworpen, onder het motto: ‘Professoren, veeg uw voeten niet aan de Palestijnse mensenrechten.

Dit jaar verliep de actie rustiger. Tobias Van Os van Leuvense Actiegroep Palestina verduidelijkt: ‘Toen was het echt een protestactie. Nu is het een positieve actie, ook omdat we al positieve signalen hebben gekregen van de rector.’ Ook Sels liet weten dat hij begrip voor de actie had, zolang alles waardig verliep.

Een opmerkelijke evolutie dit jaar: een van die grote activistische academici is nu vicerector Onderzoek. Veto interviewde Reine Meylaerts een half jaar geleden nog in het kader van haar protest tegen LAW-TRAIN, waarvoor ze zelfs afreisde naar Israël en Palestina. Heeft Stop LAW-TRAIN nu een bondgenoot in het rectoraat?

Rector Luc Sels nuanceert. ‘Het is niet omdat iemand vicerector wordt dat de opinie verandert, dat vraag ik ook niet. Wel is ze uit de actiegroep gestapt. Anders kun je moeilijk op een neutrale manier een beslissing nemen in de rol van vicerector.’

‘Ik kan niet de rol van én vicerector, én activist opnemen’, klinkt het bij Meylaerts. ‘Die twee moeten gescheiden blijven. Dat betekent dat ik als vicerector mijn beleid in die richting zal sturen op basis van meer algemene principes rond mensenrechten.’ Een ander geluid klinkt toch bij Stop LAW-TRAIN. Tobias Van Os is hoopvol: ‘Het feit dat Reine Meylaerts de tweede in lijn is geworden als vicerector onderzoeksbeleid, vinden wij een zeer sterk signaal.’

Concreet denken Meylaerts en Sels aan een charter voor de mensenrechten. ‘Momenteel missen we nog een kader dat onderzoekers zelf ook kunnen gebruiken bij het beoordelen van welk type projecten zij zonder problemen kunnen instappen’, stelt de rector. Hiervoor ziet hij de opportuniteit om samen te werken met de andere Vlaamse universiteiten. Al kan dat nog even op zich laten wachten. ‘Makkelijk gezegd, maar moeilijker om ook echt te ontwikkelen.’

De vraag blijft echter of het LAW-TRAIN project wel degelijk gecanceld kan worden. Een moeilijke discussie, vindt rector Sels. ‘Je moet ook zien dat je je niet afkeert van bepaalde landen en daarmee het academisch milieu in die landen niet lam legt. Deze vormt daar vaak nog de meest kritische stem.’ Of de Bar Ilan universiteit effectief kan aangedragen worden als een progressieve stem is betwijfelbaar. De universiteit heeft immers een faculteit die gelegen is in de bezette Jordaanoever, waarmee ze bijdragen aan de Israëlische occupatie van de Palestijnse gebieden.

Daar was Meylaerts destijds minder genuanceerd over. In het interview stelde ze dat er een grens moest getrokken worden wat betreft samenwerkingen met landen zoals Israël. ‘Met Israël kunnen we alvast beginnen omdat het daar voor mij duidelijk is dat de mensenrechten op een systematische wijze geschonden worden.’

Ook professor cultuurfilosofie en Stop LAW-TRAIN activist Lieven De Cauter is het hiermee eens: 'Volgens een recent rapport van vijfentwintig gerenommeerde specialisten is LAW-TRAIN illegaal. De redenering hierbij is duidelijk: men mag volgens het internationaal recht, de mensenrechten en de EU-richtlijnen niet samenwerken met instanties die martelen. De Israëlische politie is een instantie die martelt, dat is bewezen door vele rapporten. Dus is het illegaal om samen te werken met de Israëlische politie'.