Studeren voor gevorderden #1

Het moet gezegd – bij de ene prof zijn de herinneringen al wat levendiger dan bij de andere. Een eerste vaststelling is dat de blok toen en nu fundamenteel anders in elkaar zat, onder andere door de examenspreiding. 'De tijd tussen twee examens was veel korter vroeger,' rumineert rector Luc Sels. 'Er waren weken waarin je vier examens had in vijf dagen tijd. Je moest dus veel meer gespreid werken in de maanden voor de examens.'

Ook professor Matthias Storme, die lesgeeft aan de faculteit Rechtsgeleerdheid, herinnert zich een tempo van één examen per dag. 'Het grote voordeel was dat je dan de stof van het ene examen ook kon gebruiken voor de andere vakken.'

Daarnaast maken ook technologische veranderingen een groot verschil in hoe men studeert. Stef Aupers, professor aan faculteit Sociale Wetenschappen: 'We spreken over het pre-internet tijdperk. Even snel iets googelen zat er niet in. Het enige waar je eigenlijk op koerste waren de boeken en de artikelen die je moest lezen. Wat ik dus vooral deed, was die primaire teksten bestuderen en dan voor mezelf uittreksels maken.'

Hoe studeerden ze zelf?

Rector Sels studeerde naar eigen zeggen altijd in blokken van 50 minuten, en gooide dan 10 minuten lang de muziek luid open. 'In mijn eentje, op mijn kamer. Maar ’s avonds eindigde ik vaak met een aantal uur ontspanning in het STUK – er waren zelfs periodes dat ik iedere avond afsloot met een STUK-film op het terras.' In groep studeren is echter niets voor de rector. 'Ik lees wandelend. Dat is een onhebbelijkheid die ik overigens nog steeds niet afgeleerd heb. Maar ik begaf me dus niet in bibliotheken of collectieve blokplaatsen, daar zou ik de mensen enkel op de zenuwen werken.'

Ook professor Storme studeerde op kot, maar wachtte geen 50 minuten alvorens de muziek te laten weerklinken. 'Ik blokte met klassieke muziek op de achtergrond – de symfonieën van Mahler. Niet het meest verteerbare, maar bij mij werkte dat.' Ook hij studeerde solo. 'Er stond een grote pot rozijnen op mijn bureau, dat weet ik nog. En die pot raakte ook leeg. Ik denk dat ik tot 2 uur ’s nachts blokte, maar daar ben ik niet meer zeker over. Vanaf 1 uur begon ik wat slaperig te worden.'

Anekdotes

Een goede voorbereiding is veel waard, maar dan nog kan het anders lopen dan verwacht. 'Ik heb ooit een examen afgelegd waarvan achteraf bleek dat de vragen op voorhand gecirculeerd hadden onder de helft van het auditorium,' vertelt rector Sels. 'Ik weet nog dat we toen weken in het ongewisse zijn gebleven over de oplossing. Ik heb het examen toen niet opnieuw moeten afleggen. Vandaag zou dat veel strikter overzien worden.'

'Daarnaast ben ik ooit geconfronteerd met een prof die zichtbaar zat te slapen tijdens mijn mondeling examen,' vertelt Sels. 'Of het moet iemand geweest zijn die duchtig deed alsof.'

Tips

Wat willen ze de student nog meegeven? Streef naar gelijkmatigheid, beveelt de rector aan. 'Zoek naar een ritueel dat werkt, en probeer je hoofd ook een aantal uur vrij te maken voor je aan het volgende vak begint. Wat bij mij werkte was afwisselen met sport – wat gaan lopen – of wat ontspanning ’s avonds.'

Professor Aupers onderstreept het belang van motivatie, maar ook het denken in boomstructuren. 'Elk boek of artikel bestaat bij de gratie van één centrale theorie, die een aantal concepten omvat, waaronder je dan weer allerlei subcategorieën vindt. Als je de grote lijnen snapt, dan kom je vanuit die grote lijnen al heel snel bij de zijtakken en vertakkingen. Dat helpt enorm bij het onthouden van de stof.'

Professor Stefaan Cuypers, docent aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte, geeft zijn studenten dan weer steevast twee tips: respecteer je eigen nachtrust, en ga geen vragen en antwoorden uitwisselen vlak voor je examen. 'Dat laatste leidt enkel tot nerveuze toestanden en panisch rondbladeren in de cursus. En wie een hele nacht doorzwoegt voor het examen, riskeert blackouts. Die hebben meestal hun oorsprong in een slapeloze nacht met liters koffie, walmen tabaksrook en/of pepmiddelen.'

Ook goede voeding is belangrijk, merkt professor Storme op. 'Dat is zo evident dat ik het niet moet zeggen, eigenlijk. Ik vond de blok een vrij aangename periode. Het kan dus ook zonder dat je er nachtmerries aan overhoudt.'

P.S.: We vroegen rector Sels ook of hij meeleest met de welbekende KU Leuven Confessions-pagina op Facebook. 'Ik weet er te weinig van om er een idee van te hebben, maar mijn dochter heeft me ooit wel een bericht doorgestuurd waarin stond "Zou Sels dit allemaal meelezen?". Dat heb ik toen even gedaan, maar dat duurde niet lang.'